Spouwvervuiling

Spouwvervuiling Technisch Gevelonderzoek

Bij hoge gebouwen zoals flats zie je bij de verdiepingen op vloerniveau vaak horizontale betonbanden en daartussen in het metselwerk. Dit metselwerk aan de buitenzijde (gevel) noemen we een buitenblad en in dat geval is er meestal ook een binnenblad, als het inderdaad – zoals in dit geval – gaat om een spouwmuur. Het buitenblad is – als het goed is – op meerdere posities verbonden met metalen spouwankers aan het binnenblad. 

Het binnenblad van een kopgevel is in de meeste situaties met hoogbouw monolitisch gevormd beton of van gemetselde betonblokken en is constructief maar ook komen we andersoortig steenachtig substraat en bouwmaterialen tegen tijdens onderzoek zoals binnenbladen bij gevels met betondelen en bij de langsgevels. Welke materialen er destijds zijn toegepast weet je nooit exact voor aanvang en het uitvoeren van onderzoek omdat informatie zoals revisietekeningen en/of materiaalstaat meestal ontbreken. 

Dan rijzen de volgende vragen;

Amersfoort Schuilenburght 2
  • Wat zit er nu in de spouwmuur algemeen
  • Wat is de kwaliteit van de spouwankers
  • Hoe breed is de spouw 
  • Wat is de kwaliteit van de waterkeringen
  • Wat is de kwaliteit van eventueel aanwezige isolatie of na-isolatie
  • Zit er asbest in de spouwmuur bij kozijnaansluitingen
  • Is de spouw voldoende breed voor na-isolatie
  • Waar zijn koudebruggen en is spouwvervuiling aanwezig
  • Waar is tocht en vochtdoorslag mogelijk
  • Hoe is de hechting van mortel een stenen onderling
  • Met welk soort bindmiddel en mortelsamenstelling is destijds gebouwd
Spouwvervuiling Thor Logical Gevelonderzoek
Amersfoort Schuilenburght 18

We zullen hier specifiek ingaan op spouwvervuiling, wat is spouwvervuiling precies?

Tijdens het vol en zat metselen met bakstenen ontstaan aan de spouwzijde speciebaarden die door het eigen gewicht loskomen en ook tijdens het vertinnen van het binnenblad van metselwerk vallen specieresten in de spouw. Hoe hoger het metselwerk (5 tot wel 44 lagen waalformaat baksteen), des te meer speciemortel er in de spouw terecht kan komen en zal ophopen.

Bij een brede luchtspouw is vanzelfsprekend meer ruimte voor speciemortel om onbelemmerd te kunnen vallen en ophopen. Zolang deze specie blijft ophopen in situaties met een beton gevelband die aan de achterliggende betonconstructie (betoncasco) is verbonden, dan kun je je voorstellen dat de spouw tot een aantal lagen boven een beton gevelband op deze plekken behoorlijk gevuld is. In de regel komen we meerdere lagen ophoping van spouwvervuiling tegen waaronder ook flora en fauna bij hoogbouw gevelmetselwerk met spouwmuurconstructies.

Speciebaarden Gevelonderzoek
Spouwvervuiling Metselwerk

De nadelen van spouwvervuiling boven betondelen – die verbonden zijn met achterliggende constructie – is het buitengevel gebied met aanzienlijke warmteverlies (door de grootte van de koudebrug) en het vasthouden van vocht onder in de spouwmuur dat tijdens bevriezing kan uitzetten en metselwerk doet scheuren.

Ook in deze situaties zijn er verschillende oplossingen mogelijk in het kader van  energetisch verbeteren en verduurzamen van het gebouw die we in onze rapportages vermelden bij de sectie advies en aanbevelingen.

Funderingsherstel en Metselwerk herstel

Een verouderde of slechte fundatie leidt tot verzakkingen en schade aan gevels, binnenmuren en vloeren. Voordat schade aan metselwerk exterieur en interieur kan worden hersteld en/of gestabiliseerd, zullen eerst de problemen met de fundering aangepakt moeten worden.

Bij funderingsherstel worden stalen holle buispalen in de grond geslagen, dit gebeurt grotendeels binnen in de woning na het verwijderen van de vloer en eventuele vloerbalken. Het is de kunst om zoveel mogelijk oppervlak en werkruimte vrij te hebben en soms zijn daar extra maatregelen voor nodig zoals damwanden en stalen hulpconstructies. Op basis van sonderingen en werktekeningen wordt grofweg maten uitgezet waarna na grond uitgraving aanlegdiepte een houten Azobé damwand-waterkering langs woningscheidende bouwmuren wordt aangebracht. 

Funderingsherstel Begeleiding
Stalen hulpconstructies

Na het verdichten van de bodemafsluiter worden zware houten balkschotten neergelegd en kan de kleine heimachine door een deur naar binnen worden gereden en over deze balkschotten manoeuvreren. 

Funderingsherstel 02png
Heistelling

Intussen is een sloopbedrijf begonnen met het hakken van kassen op het niveau van waar de nieuwe constructievloer van beton zal komen. De bouwmuren die grotendeels uit steens-metselwerk (circa 21cm breed) bestaan, of soms zelfs breder, worden namelijk ook onderdeel van de nieuwe constructie.

In woningscheidende bouwmuren worden kassen half uitgehakt. In de bouwmuren binnen in het pand worden de kassen in zijn geheel uitgehakt. De afmeting van een kas is vierkant ongeveer 35x35cm. Telkens blijft een stuk metselwerk (35x35cm) bovenkant fundering en onderkant bouwmuur intact, op deze wijze (om en om) blijft de bouwmuur solide staan. Voor het heien van de holle buispalen wordt met behulp van een plattegrond een route uitgestippeld en krijgen de posities een nummer voor iedere heipaal.                

Als het hakken van de kassen in het metselwerk gereed is wordt alle puin opgeruimd en afgevoerd. Nu is het aan de metselaar die stalen vijzels gaat plaatsen in de kassen. Eerst wordt het metselwerk schoongespoeld waarna een halve of een hele betontegel (straattegel) wordt geplaatst in een speciebed van krimparme mortel op de bodem in de kas. De vijzel bestaat uit staal waaronder een vierkante voetplaat onder met holle cilinder met schroefdraad, ertussenin een massieve cilinder met schroefdraad en daarbovenop weer een vierkante plaat. De voetplaat wordt geplaatst op de betontegel, op de bovenste vierkante plaat wordt eveneens een betontegel geplaatst en daarop weer een speciebed van krimparme mortel. Zodra de vijzel met betontegels en krimparme mortel op de juiste positie is geplaatst, wordt deze handvast aangedraaid. 

Funderingsherstel 03

Na het plaatsen van een aantal vijzels op deze wijze, worden de eerder geplaatste vijzels met een steeksleutel strak aangedraaid en kan de krimparme mortel uitharden.

Funderingsherstel 05png

Omdat het eenvoudiger is om de betonvloer in één productiegang te storten, worden delen van muren weggehaald, waaronder bouwmuren. In deze situaties worden naast de bouwmuren de holle buispalen volgestort met beton waarin direct een stalen HPE profiel wordt geplaatst. Dit HPE profielstaal steekt boven de buispaal uit en kan benut worden voor stalen liggers (HPE/IPE staal -profielen) die de bouwmuur zullen steunen in de tussentijd. In sommige situaties moeten stalen frame’s met windverband worden aangebracht tegen bouwmuren.

Funderingsherstel 07png
Funderingsherstel - Thor Logical Technische Advies
Funderingsherstel 06png

Na het storten en uitharden van de betonvloer worden de betonwanden in een bekisting gestort. Op een bepaald moment (doorhardingstijd) van de beton constructievloer, worden bekistingen en hulpconstructies verwijderd. Van de kassen in het metselwerk is meestal niets meer te zien, is dit wel het geval dan worden naden dichtgezet (dichtkauwen) met krimparme mortel. Eventueel ontbrekende delen metselwerk binnen worden hersteld.

Binnen en buiten kunnen schades metselwerk worden hersteld en gestabiliseerd met producten en systemen van Thor Helical www.thorhelical.nl

Thor Logical adviseert, ondersteunt en biedt begeleiding op locatie aan bij metselwerk – funderingsherstel bestaande bouw renovaties en/of bij verbouw en nieuwbouw. 

Funderingsherstel 04png
Funderingsherstel 01png
Thor Logical_1001
Thor Logical_1000

Afschuiven Gevelmetselwerk

Op de afbeelding rechts te zien staan twee roodgekleurde schuine pijlen aan de zijkant van een pand, enkele centimeters eronder evenwijdig zijn scheuren in baksteen metselwerk en stuclaag verborgen achter de afwerking maar enigszins voldoende zichtbaar als je goed kijkt (inzoomen).

In veel situaties met instabiele funderingen of onvoldoende dragend vermogen van gevelmetselwerk, komt deze los van een achterliggende constructie. Op de afbeelding rechts is de achterliggende constructie een woningscheidende bouwmuur van massief metselwerk en de voorgevel bestaat ook uit massief metselwerk. Het pand is voorzien van nieuwe buispalen beton- fundering in combinatie met constructieve vloer. De gevolgschade aan het pand is goed te zien aan de voorgevel en ook binnen. Nu de fundatie voldoende stabiel is en scheurvorming metselwerk ook tot rust gekomen is, kan tot herstel worden overgegaan door een ervaren gevel-onderhoud aannemer.

Zijgevel Afschuifing Metselwerk
eigen foto Thor Helical
Schade gevelmetselwerk2

Traditioneel werden na het aanbrengen van de fundering eerst de bouwmuren opgetrokken. Om hier tegenaan het naderhand op te trekken gevel-metselwerk te kunnen koppelen, zijn hiertoe uitsparingen gemaakt aan einde van de bouwmuren door het toepassen van een volle bloktand of wisselende bloktand in het massieve metselwerk en waar mogelijk  (in bepaalde situaties) kon men een vallende vertanding toepassen. De stabiliteit van bouw-muren werd geborgd door de houten vloerbalken.

Op de afbeelding rechts zien we een inwendige hoek waarvan het linkerdeel de bouwmuur is en rechts de binnenzijde van de gevel te zien is. In deze situatie heeft men met behulp van gezet stevig plaatstaal en bouten schoefdraad – en moeren constructie met chemische verlijming, de voorgevel met de bouwmuur opnieuw geborgd op verdieping niveau. Het nadeel van deze re-constructie is dat de verankering in het zicht is en achter voorzetwanden zal moeten worden weggewerkt.  

 

hoekversterking
Facade koppelen aan bouwmuren

Een slim en eenvoudig systeem om massief metselwerk te koppelen doe je vanaf de buitenzijde met 12mm muurankers, daarvoor is geen chemie nodig en hoef je aan de binnenzijde geen voorzetwanden te plaatsen. 

Dodemansbed Van Staal 0002

In situaties waar een afschuiving van gevelmetselwerk kan plaatsvinden of een gevel kan bezwijken door eigen gewicht, zal men terstond maatregelen moeten treffen; eerst moeten de bewoners of gebruikers van het pand geholpen worden met een tijdelijke verblijfplaats waarna een omheining moet worden geplaatst rondom het pand. Daarna kan men beginnen met stutten van de gevel(s) en constructies. Op de afbeelding links zie je een zogenoemd dodemansbed. In deze situatie is gekozen voor een combinatie van staal en is deze bedoeld als tijdelijke constructie tot het moment dat het gebouw weer constructief veilig is hersteld.

Pinning Brick Stone Arches Banner

Het afschuiven van gevelmetselwerk kan ook voorkomen bij spouwmuur-constructies waarbij het buitenblad door het eigen gewicht en massa vanwege verkeerd uitgevoerde bouwdetails -zoals bijvoorbeeld bij betongevelband aansluitingen het geval is-  kan loskomen, maar bijvoorbeeld ook bij het meer moderne gevelmetselwerk waarin stalen geveldragers zijn toegepast. Op de afbeelding rechts zie je het metselwerk boven een geveldrager naar voren komen omdat het buitenblad niet langer meer verbonden is met het binnenblad in combinatie met verkeerde ontwerp details en/of uitvoering in het werk.

Instabiele gevel

Kalkmortel bij restauratie

Kalkmortel Cementvoegmortel
kalkhoudende metselmortel met moderne cement-voegmortel - problematiek

Kalk als toepassing in mortels bij behoud en restauratie van historische gebouwen

In de afgelopen 150 jaar hebben moderne kunstmatige cementmortels de traditionele kalkmortel vervangen. Tegenwoordig zijn cementmortels het meest gekozen bouwmateriaal bij steenachtige substraten bedoeld voor sterke constructies. Daarom zijn bij moderne gebouwen de cementmortels het meest geschikt, echter niet bij historische gebouwen.

De noodzaak van specifieke kennis en het verschil aangaande historische en moderne gebouw technologie en structuren is essentieel als hierbij succesvolle reparaties en onderhoud moet worden uitgevoerd.

Kalk was duizenden jaren lang het voornaamste bindmiddel voor mortels en pleisters en in gebruik bij de meest steenachtige complexen en versterkte bouwwerken voor 1900. Wat is de reden dat men is overgegaan naar moderne cementmortels?

Moderne cement is harder en meer gesloten qua wateropname dan kalkmortels, het doel om een meer uniforme traditionele mortel of pleister toe te gaan passen is dat deze beter vocht reguleert en/of afstaat aan materialen waarmee het verwerkt wordt en deze sneller doet drogen maar ook voldoende sterkte biedt in samenhang met de toegepaste poreuze en taaiere steenachtige materialen. Deze bepaalde combinaties van steenachtige materialen en mortels met cement toevoegingen verkrijgen zodoende een langere vormvaste levensduur met een hogere aanvang-druksterkte. 

Moderne gebouwen vertrouwen doorgaans op de buitenschil om te voorkomen dat vocht in de inwendige constructie kan binnendringen, toch is dit niet het geval in situaties met gevelmetselwerk en/of met isolatie in een spouwmuur-constructie. Bij gevelmetselwerk gaat het eerder om afstaan van geabsorbeerd hemelwater aan de buitenlucht door de poreuze eigenschappen van bakstenen en zand-cementmortels.

De oude kalkmortel soorten in combinatie met baksteen hebben bewezen goede eigenschappen waar het gaat om reguleren van vocht in metselwerk wat ten goede komt aan het welzijn van historische gebouwen. Het toepassen van moderne en te harde cement-(voeg)mortels bij historische gebouwen moet worden voorkomen, de kans dat vocht ingesloten wordt is groot met kans op blijvende gevolgschade. 

Het blijft interessant en om notitie te nemen van het feit dat veel bouwwerken die vaak meer dan 500 jaar geleden gebouwd zijn met kalkmortel technologie, vandaag de dag nog steeds in een uitstekende conditie verkeren. Hoe zal dat met onze moderne structuren zijn over 500 jaar?

Een korte chronologische historie van kalk toepassingen in bouwwerken

  1. Prehistorische toepassing; Mesolithische periode 9000 – 4000 v.Chr.: Jericho, Mesopothamië; Gepolijste kalk pleister vloer
  2. 2500 v.Chr. – Oud Egypte; kalk en gips muurpleisters
  3. 500 v.Chr. – Mycenae, Griekenland; fijn kalkstukwerk in tempels
  4. 300 v.Chr. – Romeins Italië; kalkbeton, een mix van zand, kalk en puzzolanen toegepast in het Appian Aquaduct
  5. 98 in onze jaartelling – Duitsland; waterwerken of Gaul gebruik van puzzolanen bevattende kalkmortel
  6. 122 – 130 in onze jaartelling – de Muur van Hadrianus, geconstrueerd met kalkhoudende betonmortel
  7. 600 – 1600 in onze jaartelling – meest gangbare mortels om te bouwen en muren te pleisteren

Bestaand houtskelet binnenblad opnieuw verankeren

Historie houtskelet binnenbladen van spouwmuur constructies

De eerste (ons bekend en in Nederland toegepast) houtskelet binnenblad constructies, in combinatie met een gemetseld buitenblad van baksteen en daartussen een spouw, werden verankerd met verzinkt stalen spouwankers met punt-schroefdraad en haak. Deze spouwankers werden ingedraaid in de houten stijlen van het houten skelet doorheen de waterwerende en dampdoorlatende folie of in het hart van een houten stijl en/of naad tussen twee vochtwerende vezelplaten in met daarachter een houten stijl.

Spouwmuur constructie verankering

Het probleem met verzinkt stalen spouwankers is dat deze slijten en versneld roesten in een aanhoudend vochtig klimaat en daarom minder duurzaam zijn dan de gevelconstructie van gebouwen zelf. De levensduur van een gebouw werd destijds geschat op 60 tot 100 jaar en de levensduur van verzinkt stalen spouwankers was destijds 25 tot 35 jaar (opgave door de leverancier).

Destructief onderzoek

In anderhalf jaar tijd heeft Thor Logical gevelonderzoek verricht aan 7 verschillende gebouwen van ten hoogste 30 jaren oud waarbij houtskelet binnenbladen zijn toegepast met verzinkt stalen spouwankers. In alle situaties zijn bij deze 7 objecten eerst scheuren ontstaan in het metselwerk van buitenbladen die aanleiding gaven tot gevelonderzoek. 

In het kort komt het erop neer dat wij tijdens destructief onderzoek bij verschillende gebouwen verzinkt stalen spouwankers hebben aangetroffen met roest klasse 1 t/m 4 volgens BRL 2109 tabel of met een ander soort gebrek of ernstige en/of risicovolle tekortkoming.

Gevelinspectie Liebergerweg E.o. Hilversum 142

Naast onze waarnemingen met verzinkt stalen spouwankers bij houtskelet binnenbladen zien we ook dat verzinkt stalen kozijnankers zijn toegepast in het buitenblad van metselwerk. In enkele situaties hebben we volledig roestige kozijnankers aangetroffen met diameter afname met als gevolg dat metselwerk wordt opgedrukt en ruimte ontstaat op deze posities in de lintvoegen die deze situatie alleen zal doen verergeren en meer schade zal veroorzaken. 

Noodzaak spouwankers

Natuurkrachten hebben veel invloed op het buitenblad van een spouwmuur constructie en het eigen gewicht (massa) van het metselwerk heeft ook een belangrijk aandeel in krachten die op een gevel worden uitgeoefend. Daarom worden bij gevels met houtskelet binnenbladen veelal geveldragers toegepast waar metselwerk op wordt geplaatst tot een bepaalde grootte en verdiepingshoogte. 

Aangezien een houtskelet binnenblad onvoldoende stijf is (minder sterk dan een steenachtig homogeen substraat) en als buigslap wordt aangemerkt, komen alle krachten die invloed hebben op gemetselde gevels in deze situatie voor het grootste deel voor rekening van baksteen metselwerk buitenblad. Mede door onjuiste verankering door toepassing van kozijnankers in het buitenblad, bouwfouten en de hiervoor genoemde situaties met verzinkt stalen spouwankers, zullen eerder scheuren ontstaan in metselwerk van de buitengevel.

De verankering van buitenblad met binnenblad in situaties met houtskelet binnenbladen noemt men contourverankering waarbij spouwankers alleen in de houten stijlen mogen worden aangebracht, met uitzondering van houten stijlen rondom gevelvulling en randen (uiteinden van het houtskelet). 

Contourankerplan Houtskelet

In de bovenste 50cm en 100cm vanuit de hoeken van een gebouw mogen geen spouwankers worden toegepast in een houtskelet binnenblad. Uitzonderingen daargelaten zoals bij dilataties en specifieke constructiedetails.

Door hiervoor genoemde beperkingen en situaties met betrekking tot verankeren buitenblad metselwerk aan een binnenblad van houtskelet, zorgen deze soms ook voor problemen met geveldragers die door verschillende oorzaken onvoldoende geborgd zijn aan casco betonconstructie. 

Hoe lossen we dit probleem in heden en toekomst op?

Tegenwoordig worden bij spouwmuur constructies die bestaan uit een buitenblad van metselwerk en een binnenblad van houtskelet veelal roestvast rondstalen spouwankers toegepast van (A4) RVS 316 kwaliteit.

Dan hebben we het alleen nog maar over gebouwen met houtskelet binnenbladen waarbij verzinkt stalen spouwankers zijn toegepast. Deze gebouwen vormen een risico voor zowel de gezondheid als grote kans op ernstige gevolgen voor bewoners, gebruikers en passanten als de gevel zal bezwijken of zelfs al bij een enkele loskomende baksteen.

Kan gevelmetselwerk opnieuw worden verankerd aan bestaand houtskelet?

In de praktijk blijkt het lastig om vanaf de buitenzijde RVS Air Twist renovatie-spouwankers aan te brengen, je kunt immers niet exact zien waar de houten stijlen zich bevinden. De houten stijlen zijn soms niet dikker dan 38mm. Het aan de buitenzijde openmaken en verwijderen van bakstenen, het zoeken, nieuwe spouwankers aanbrengen en daarna de gevel weer netjes dichtmaken en afwerken is een kostbare en tijdrovende klus waarbij vaak ook een steiger nodig is.  

Img 2452

Een eventueel alternatief op kleine schaal is het toepassen van RVS Air Twist renovatie-spouwankers die van binnen uit (vanuit de woning) worden geplaatst na het verwijderen van de afwerking aan de binnenzijde van kamers waardoor het houtskelet zichtbaar wordt. In sommige situaties kan zelfs de afwerking kamerzijde van het binnenblad intact blijven als goede resultaten worden geboekt met een hout-scan/detector en hierbij stijlen met voldoende dikte aanwezig zijn.

Om helemaal zeker te zijn van een goede en juiste verankering is het niet anders dan het compleet verwijderen van bestaand buitenblad (gevelmetselwerk) en een nieuw buitenblad op te metselen met nieuwe bakstenen waarbij tevens alle aansluitingen worden gecontroleerd en verbeterd waar nodig.

Een gevelinspectie laten uitvoeren door Thor Logical

Een gevelinspectie laten uitvoeren door specialisten en adviseurs van Thor Logical

Gevelinspectie Thor Logical

Wekelijks is Gerjo Molenaar van Thor Logical één of meer dagen buiten op een locatie voor een gevelinspectie of op adviesbezoek, tijdens een gevelinspectie of gebouw-inspectie gaat Gerjo samen met een ervaren metselaar en/of dakdekker het onderzoek aan. Het voordeel hiervan is delen van kennis en waardering voor vakmanschap.

Een aanvraag en verzoek voor het uitvoeren van een gevelinspectie komt binnen of via ons netwerk, meestal via email, of via het contactformulier www.thorlogical.nl/contact. Van de aanvrager ontvangen we de relevante (project)gegevens en checken die op de website van vastgoed kaart Nederland, waar we online alle informatie kunnen vinden over bouwjaar en vastgoed-data van het desbetreffende object. Vervolgens checken we onze planning en agenda qua inzet en beschikbaarheid en koppelen we deze optionele data terug naar de aanvrager. Vervolgens checken we via Google streetview de bereikbaarheid, vorm en hoogte van te onderzoeken gebouw(en) en object(en) en zoeken daar een passende hoogwerker of andere voorziening bij.

Gevelinspectie hoogbouw

Het komt regelmatig voor dat er al steigers om de gebouwen heen geplaatst zijn zodat we direct overal goed bij kunnen. Voor het opstellen van de offerte houden we rekening met al dit soort zaken waardoor we goed voorbereid aan het werk gaan.

In de offerte wordt de uitvraag beschreven en al onze inspectiewerkzaamheden worden gespecificeerd waarmee we direct duidelijkheid verschaffen richting de aanvrager. Vaak doen we meer dan omschreven staat als dit past binnen het onderzoek zonder daarvoor extra te rekenen, we doen dit alleen in belang van de eigenaar en/of opdrachtgever en vanzelfsprekend in overleg. De eigenaar en/of opdrachtgever heeft ook bepaalde plannen of specifieke wensen die hij opgenomen wil zien tijdens een gevelinspectie en deze bevindingen in het rapport terug wil zien. Hier houden wij dus rekening mee tijdens onderzoeken en schrijven van het rapport. Na ontvangst van de opdrachtverstrekking starten we met voorbereidingen; Het is fijn als de bewoners en omwonenden door de eigenaar en/of opdrachtgever ruimschoots van tevoren geïnformeerd zijn over de werkzaamheden en onderzoeken door Thor Logical en soms door verschillende partijen. 

Wie of wat is Thor Logical en hoe pakken ze een gevelinspectie aan?

Meer dan 60% van de gebouwen in Nederland hebben gevels of constructies van metselwerk. Thor Logical is een onderzoeksbureau die gespecialiseerd is in gevelmetselwerk en alle overige -veel voorkomende- metselwerk constructies en verankeringstechnieken.
Img 1629

Voor het destructief onderzoek roepen we de hulp in van verschillende gevelspecialisten (ketenpartners uit desbetreffende regio) op het gebied van metselwerk en/of dakwerk. Omdat we destructieve openingen maken in het metselwerk zullen we deze ook weer netjes moeten dichtmaken zodra we klaar zijn met het onderzoek. 

Op locatie aankomen start Gerjo samen met de metselaar en/of dakdekker met een visuele inspectie en rondgang rond gebouwen of complexen. Op de bouwplaats maken we eerst kennis met de uitvoerder. We hebben ook altijd de juiste beschermingsmiddelen bij ons en onze veiligheidsgordels en klimmaterieel is goedgekeurd en veilig. Verder hanteren wij de instructies en protocollen die aanwezig zijn op de bouwplaats. 

Visueel onderzoek

Tijdens de visuele ronde en opname langs gebouwen vanaf de begane grond en bij voldoende daglicht, krijgen we al een goed beeld van welke plekken en posities in aanmerking komen voor nader onderzoek. Daarbij houden wij rekening met het doel van het onderzoek, de uitvraag door de opdrachtgever en de inspecties zelf conform de bij behorende toe te passen richtlijnen, normen en regelgeving. Vervolgens stappen we in de hoogwerker of op het steiger en bekijken de daken en omgeving, daarbij zien we meer dingen die we niet snel vanaf de begane grond kunnen zien.

Aan het bouwjaar, bouw- type en methode en het metselverband weten we immers of we te maken hebben met een massief gemetselde gevel of met een spouwmuur constructie. Hieronder beschrijven we een onderzoek van een gevelinspectie met een spouwmuur constructie.

We gaan van boven naar beneden langs de gevels met het zoeken naar metalen spouwankers en ankerpatronen met behulp van een metaaldetector, daarbij zetten we kruisjes op de gevel met witkrijt zodra we een spouwanker hebben gedetecteerd. We nemen tijdens spouwmuur constructie onderzoek meteen alle scheuren en schade’s mee die we tegenkomen en brengen deze in kaart. Wij kijken hierbij niet alleen naar het metselwerk maar naar het geheel van gevel en dak; de gebouwschil.

Als alle kruisjes gezet zijn zien we dat er een ankeratroon is ontstaan en kunnen we het aantal spouwankers per vierkante meter bepalen. We weten dan meteen of in huidige situatie de constructieve verankering van buitenblad aan binnenblad voldoet of niet. Deze informatie kan zeer belangrijk zijn bij renovatieplannen.

Buitenpakket isolatie

Het extra gewicht aan een gevel zal in geval van een buitenisolatie-pakket met afwerking al snel oplopen tussen 14kg tot 30kg en soms wel 35kg per vierkante meter. Het grote bijkomende voordeel van een buitenisolatie-pakket is dat deze ook schade en scheuren in metselwerk zal overbruggen en herstel hiervan niet meer zo snel nodig zal zijn, tenminste als de juiste roestvast stalen renovatie-spouwankers worden toegepast samen met het nieuwe isolatie systeem.

Destructief onderzoek

Zodra we op verschillende geveldelen waarbij we tevens op verschillende hoogtes en posities met verschillende windrichtingen, rondom het gebouw, de spouwanker-patronen hebben vastgesteld, starten we met het destructieve onderzoek.

Als men het woord destructief leest dan denkt men al snel aan iets dat kapot gaat, maar in ons geval betekent dit de-structureren oftewel het uit elkaar halen van constructiedelen. We maken nette openingen in gevelmetselwerk waarbij we bakstenen en mortel verwijderen om deze na het onderzoek weer netjes dicht te maken met een gelijksoortige baksteen en mortel. Ook in de spouwmuur constructie plaatsen we eventuele isolatie en waterkering materiaal netjes terug. Tijdens het uithakken van baksteen en mortel komen we al veel te weten over de opbouw van het buitenblad, naast baksteen en mortel -kwaliteit zegt dit ook iets over het metselwerk ter plaatse zelf zoals de homogeniteit en/of er zorgvuldig met kennis van zaken gewerkt is destijds. In de spouw zelf kijken we naar de conditie en kwaliteit van spouwankers en waaruit het binnenblad bestaat, soms zijn er verschillende toepassingen die wel/niet constructief zijn; zo kan het binnenblad van een kopgevel of hoger bouwdeel uit beton bestaan en bij langsgevels kunnen binnenbladen van kalkzandsteen, betonsteenblokken of zelfs van geprefabriceerd houten skelet zijn gemaakt. Vandaar dat wij onderzoek op verschillende posities uitvoeren.

afgebroken spouwanker
Gevelinspectie Liebergerweg E.o. Hilversum 133

Betonnen gevelelementen zoals balkonplaten, galerij platen, ondersteuning van betonplaten (console’s), gevelbanden, lateien en kolommen, worden vaak omsloten door metselwerk. Al deze aansluitingen zijn aandachtspunten en zullen we nader moeten onderzoeken, vaak zien we al opgetreden schades aan bakstenen en mortel van metselwerk dat star verbonden is aan betononderdelen. Dit komt o.a. door thermische werking en eventueel vochtexpansie in combinatie met een onjuiste detaillering.

 

Sowieso dient het metselwerk vrij te blijven van betonconstructies, hierover schrijven wij een advies en/of aanbeveling in ons rapport.

Ook kijken we naar de andere schadebeelden, dit kan het geval zijn bij dakranden, dilataties, balustrades van metselwerk en aansluitingen boven gevelvullingen, gevelopeningen en bij de fundering. Op deze posities maken we het metselwerk open om oorzaken van schade en lekkage te kunnen onderzoeken en beoordelen. Wat ook altijd de aandacht behoeft zijn de waterkeringen en waterdicht geachte aansluitingen. Van al deze zaken schrijven we een advies en/of aanbeveling in ons rapport.

betonelementen en metselwerk

Optisch en Haptisch onderzoek en testen

Aansluitend op het visuele en destructieve onderzoek voeren we een aantal testen uit waaronder: 

  • Hardheid vaststellen van het voegwerk op meerdere posities met behulp van een slag en meet – apparaat om te bepalen of het voegwerk aan minimale eisen voldoet;
  • Permeabiliteit met Karsten buis apparaat om vast te kunnen stellen of gevelmetselwerk (baksteen, legmortel en voegmortel) voldoende weerstand biedt tegen hemelwaterverzadiging en regenbuien;
  • Trekproeven op binnenblad en buitenblad van de spouwmuurconstructie met een Newton trek en meet -apparaat met behulp van renovatie-spouwankers;
  • Indicatief scheefstanden en verzakkingen vaststellen met behulp van een digitaal instrument;
  • Daarnaast beschikken wij over diverse apparatuur voor onderzoek aan gevels en daken.
Voeghardheid Testmeter
hydrofobe testen gevels
Trekproeven
lintvoegwaterpassing

Report and Run – voorlopige constateringen en conclusie

Tijdens inspectie onderzoek en opname worden primaire gegevens direct vastgelegd met foto’s in een digitaal verslag met behulp van cloud-software op een iPhone of iPad.

Bij dringende zaken of advies kan dit voorlopige verslag met foto’s gedeeld worden met opdrachtgever, betrokkenen en eventueel gemeentelijke instanties om snel acties te kunnen ondernemen.

Rapport

De opdrachtgever ontvangt het gevalideerde rapport uiterlijk binnen tien werkdagen na dag van opname, in de regel ontvangt de opdrachtgever (afhankelijk van complexheid en validatie) het rapport een week na inspectie digitaal in zijn of haar postvak. De rapporten van Thor Logical zijn chronologisch geschreven waarbij zo min mogelijk gebruik wordt gemaakt van tabellen en vakjes met ingewikkelde teksten en cijfers om deze goed leesbaar te houden. Uiteraard kunnen de adviseurs van Thor Logical e.e.a. toelichten en trachten te verduidelijken als de opdrachtgever erom vraagt.

Gevelverankering Natuursteen

Historisch Metselwerk Onderzoek

Tijdens een historisch metselwerk onderzoek aan de Koepoort in Enkhuizen hebben we een onzichtbaar smeed-ijzer ankerpatroon in kaart gebracht met behulp van metaaldetectie. De Koepoort is een belangrijke entree tot de stad en is een overgebleven versterking en onderdeel van eeuwenoude verdedigingswerken rondom Enkhuizen. 

De buitengevel van de Koepoort is opgetrokken met metselwerk en blokken natuursteen. De natuurstenen façade is imposant en kenmerkend qua bouw en uiterlijk. De verschillende soorten natuursteen (zandsteen) waaronder Bentheimer en Obernkirchener zijn afwisselend door elkaar heen toegepast. Tijdens deelvervanging (21e Eeuw) zijn nochtans onbekende soorten natuursteen toegepast maar dit valt nauwelijks op door de donkere en natuurlijk gevormde beschermlagen van het originele zandsteen.

Het doel van ons onderzoek was het verzamelen van informatie over de positie van blind-gevelankers waarmee de natuursteen blokken onderling en met achterliggend metselwerk zijn verbonden en om de oorzaak te kunnen achterhalen van het schadebeeld dat is ontstaan aan het natuursteen.

Uit ons onderzoek kwam naar voren dat de voorzijde van de Koepoort met meer detail ook meer versterkt uitgevoerd is dan de achterzijde wat ook logisch was destijds, aan de voorzijde is geen schadebeeld ontstaan door blind-gevelankers. Door de dikke muren (fortificatie) aan de voorzijde was extra verankering waarschijnlijk niet nodig. Aan de achterzijde echter is veel smeedijzer toegepast om de natuursteenblokken met het metselwerk te verbinden, de uitvoering van metselwerk met natuursteenblokken was achter minder fors dan aan de voorzijde.

Koepoort Enkhuizen 2020 8

We hadden na het scannen van de gevel aan de achterzijde een patroon in kaart kunnen brengen waaruit duidelijk op te maken is waar de blind-gevelankers structureel zijn toegepast, waarop we met behoud van het natuursteen en zonder nieuwe schade aan te richten een smeedijzeren anker hebben kunnen onderzoeken vanaf de buitenzijde. De originele smeedijzeren ankerstaaf was van oorsprong circa 24mm dik maar door vochtindringing in de constructie is deze gaan roesten en uitzetten tot wel 60mm dik en is het schadebeeld ontstaan zoals we die nu zien bij de natuurstenen gevelafwerking aan de achterzijde. 

Met het door Thor Logical uitgevoerde onderzoek kan men zich nu richten op te nemen maatregelen. Met onze adviezen kan men nu rekening gaan houden met mogelijkheden en zelfs onmogelijkheden, voor het schrijven van een herstelplan. Zo geven wij in deze situatie het advies om géén restauratiemortel toe te passen tussen de horizontale delen van het zandsteen. Ook raden wij het niet aan om de natuurlijk gevormde donkere beschermlaag van het zandsteen te verwijderen tenzij alleen met een harde borstel (kokosharen of pvc-haren) te ontdoen van vervuiling. 

Voegwerk onderzoek en herstel advies

Historisch Metselwerk 4

Om sterk metselwerk te kunnen maken worden bakstenen met een bepaald formaat verwerkt in een metselverband (soort vlechtwerk) en opgetrokken met behulp van een soepele verwerkbare specie.

Specie is een mortel die makkelijk verwerkbaar is en hydraulische eigenschappen heeft om te kunnen verharden. Na het verwerken van bakstenen en optrekken van schoon metselwerk wordt overtollige mortel verwijderd, dit noemt men uitkrabben, waarbij met behulp van een oude voegspijker de randen van de baksteen schoon worden gemaakt, waardoor de naderhand aan te brengen voegmortel beter kan hechten en schoon (zicht)werk kan worden verkregen.

Bij traditioneel schoon metselwerk wordt voegmortel een paar dagen na het optrekken van metselwerk aangebracht waarbij de omstandigheden het liefst optimaal zijn voor verwerken van voegmortel en het voegen zelf. Bij vorst of hoge temperaturen mag geen voegwerk worden aangebracht. Tijdens regen kan smetwerk ontstaan op de bakstenen, daarom kun je beter voegen met schaduw of weinig zonnestraling tijdens droge omstandigheden en met weinig wind.

Een vakman (voeger) heeft het juiste gereedschap en kennis van zaken. Zo heeft de voeger een bepaalde slag ontwikkeld waarbij hij/zij het voegwerk met regelmatige druk aanbrengt met behulp van een voegspijker (voegenstrijker) en waardoor een nette afwerking ontstaat.

De voegmortel bestaat uit kalk of cement met bindmiddel en de juiste hoeveelheid water, na het fijnmazig zeven van het zand wordt kalk of cement toegevoegd in afgemeten delen net als het zand, na het mengen van deze droge stoffen wordt schoon leidingwater toegevoegd en verwerkt tot voegmortel dat eerst een tijdje moet blijven staan rusten. In de tussentijd wordt de gevel en bakstenen bevochtigd waarna op het juiste moment het voegwerk kan aanvangen.

Het leveren van kwaliteit voegwerk hangt dus af van meerdere factoren en omstandigheden. In realiteit komen we verschillende kwaliteiten en soorten voegwerk tegen tijdens gevelinspecties en metselwerk onderzoek bij bestaande gebouwen en ook bij historisch metselwerk.

Bij goede en minder goede kwaliteit voegwerk horen ook termen als verbranden, verdrogen, vorstschade, uitgelopen voegwerk, vergipsen  toplaag, lintvoegen, stootvoegen, vol en zat, doorstrijken, borstelvoeg, grove voeg (gaas vegen), witte uitslag, poreus voegwerk als waterdicht voegwerk en zo zijn er nog wel een dozijn termen of vakjargon benamingen voor voegwerk te vinden.

Voor het maken van een goed voegherstel advies met aanbevelingen kijken we niet alleen naar het voegwerk van de gevel maar ook naar de locatie van het gebouw, de historie en de omgevingsfactoren. 

Van het totaalbeeld en gevalideerde onderzoeksresultaten maken we rapport. 

Instabiele gevels

Instabiele gevel

Wat te doen bij een instabiele gevel?

In deze situatie kwamen we aan op een locatie in Amersfoort waar kort ervoor een gevelonderzoek had plaatsgevonden door een ingenieursbureau. Zo stond er al een steiger voor deze kopgevel wat het onderzoek voor ons een stuk makkelijker maakte.

Het betreft een spouwmuurconstructie kopgevel met rondingen en waarbinnen in (in de spouwconstructie) op een hoogte van 10 meter boven terreinaansluiting een geveldrager staalconstructie is aangebracht waar een groot deel van het buitenblad (zichtbare gevel) op rust.

Het was de bedoeling om de situatie met kopgevel metselwerk te beoordelen en om een snelle methode te vinden om e.e.a. te herstellen. Nadat we eerst een korte visuele inspectie hadden uitgevoerd zagen we al snel een aantal zorgwekkende zwakke plekken en schades in verschillende geveldelen. Na een kort destructief onderzoek waarbij we over een groot deel in de spouw konden kijken, zagen we dat er geen constructieve verbinding meer aanwezig was met het binnenblad en al een deel metselwerk van de gevel boven de geveldrager aan het afschuiven was. Hierop zijn meteen de gemeentelijk bevoegde instanties en hulpdiensten door ons ingeschakeld en zijn we meteen begonnen met behulp van politie en gemeente om de doorgaande weg onder deze instabiele gevel af te zetten onder toezicht van de brandweer.

Intussen werd er opgeschaald naar een grotere afzetting van het gebied en kwamen betrokken aannemers en bouw- en woningtoezicht bij elkaar om de situatie met elkaar te bespreken en om tot een snelle veilige oplossing te komen.

Intussen waren wij (Thor Logical), inmiddels twee man sterk, samen aan het brainstormen gegaan met metselwerk onderaannemer Bohle om tot een goede oplossing te kunnen komen.

Instabiele gevel

In eerste instantie was nog sprake van het afpellen van de gevel (buitenblad), bij nader inzien leek het ons beter om eerst in overleg met een constructeur een tijdelijke oplossing te vinden om de instabiele gevel te stabiliseren. Hierna (bedachten wij samen) zou stapsgewijs het buitenblad van binnenuit verankerd worden aan een nieuw of aan het reeds bestaande binnenblad. Dit kon zelfs eenvoudig en snel worden uitgevoerd met de ‘renovatie spouwankers’ van Thor Helical. De aanwezige metselwerk onderaannemer was immers al TH gecertificeerd om deze TH Air Twist renovatie spouwankers te mogen plaatsen dus ging hij er direct mee aan het werk.

Mocht u te maken krijgen met instabiel gevelmetselwerk, loskomende gevel, gevaarlijke gevel, omgevallen gevel, loszittende bakstenen, losse geveldelen, vallende stenen of zelfs gevelmetselwerk schade door noodweer of calamiteiten? Wij (Thor Logical) handelen snel en zoeken voor u de beste en meest kostenbesparende oplossing tot behoud van uw gevel. 

Historisch Metselwerk #1

Historisch Metselwerk

Oude infrastructuren van bouwwerken en kunstwerken die destijds opgetrokken zijn in metselwerk van baksteen, hebben naast klimaatveranderingen door de eeuwen heen, met name tijdens afgelopen decennia, veel moeten doorstaan. Daarnaast zijn er sporen en periodes van verval en/of is achterstallig onderhoud ontstaan.

Daarnaast heeft de impact van vele bouwkundige veranderingen aan percelen de jaren erna gezorgd voor verzwakking en esthetische schade, soms ten koste van de stabiliteit van het bouwwerk zelf en belendende percelen en daarbij de ondergrond met fundering met verzakking of scheefstand tot gevolg.

Scheurvorming in gevelmetselwerk en bouwmuren kan tegenwoordig netjes hersteld worden door een gevelspecialist. Dit geldt niet alleen voor gebouwen maar ook voor scheurherstel aan kademuren en bruggen die tegenwoordig vaker te maken hebben met zwaar en regelmatig verkeer.

Gevelmetselwerk van historische gebouwen tot bouwjaren (circa) 1930 is meestal massief 22cm dik en soms wel dikker zoals bij grote landhuizen en bijvoorbeeld kerkgebouwen. Ook kademuren bestaan uit behoorlijk dik metselwerk om de weerstand van water en het wegdek te kunnen weerstaan.

Zodra scheurvorming in metselwerk ontstaat is het tijd om te handelen en niet langer te wachten!

Onze metselwerk specialisten onderzoeken, analyseren, beoordelen, valideren en adviseren als het gaat om alle voorkomende metselwerk constructies en situaties, zowel nieuwbouw, bestaande bouw en historisch metselwerk.

Koudebrug situaties

koudebrug situaties

Woonblokken die gebouwd zijn tussen 1900 en 1988 hebben veelal draagconstructies die doorlopen tot aan de oppervlakte van de gebouwschil. Dit geldt voor gevels van metselwerk en dus ook voor spouwmuurconstructies die sinds de jaren 30 van vorige Eeuw worden toegepast. Zo zijn bijvoorbeeld gevelbanden en lateien van beton die monolithisch verbonden zijn met achterliggende vloerconstructie en casco bedoeld om het bovenliggende metselwerk op te vangen. 

In de jaren 80 van vorige Eeuw begon men te experimenteren met het thermisch onderbreken van prefab betonconstructies die opgenomen worden in betonnen casco en vloeren. 

Een koudebrug is volgens bouwfysica een verbinding tussen de binnen en buiten -constructie van de gebouwschil die niet geïsoleerd en dus niet thermisch onderbroken is. Een koudebrug situatie veroorzaakt warmteverlies en kan zelfs voor vochtproblemen en vervolgschade zorgen aan de buitenkant, maar ook aan de binnenkant tot in het gebouw kunnen problemen ontstaan door condens met als gevolg schimmel op de muren en plafonds bij onvoldoende ventilatie.

Op bovenstaande afbeelding zie je o.a. uitkragende balkonplaten, gevelbanden en betonlateien die rechtstreeks verbonden zijn met achterliggende constructie en dus koudebrug situaties zijn. Een warmtescan en berekeningen bieden meer informatie over deze details waarmee eventuele beslissingen over welke maatregelen er genomen kunnen worden om later (na uitvoering renovatie en plan van aanpak bij verduurzamen) aan de eisen te kunnen voldoen.

IJzer en Staal in Gevels

IJzer en Staal in Gevels

IJzer en Stalen onderdelen in metselwerk gevels kunnen voor grote constructieve problemen en gevolgschade zorgen. Door scheurvorming en poreuze gevels kan vochtige lucht en hemelwater tot diep in de metselwerkconstructie dringen. Zo kan 1 millimeter ijzer wel 10 x (qua volume en massa) uitzetten waartegen het metselwerk niet bestand is waardoor dit zal gaan scheuren. 

Een bijzonder natuurkundig fenomeen is dat tijdens vorst bevroren delen en ijs in fel zonlicht sneller opwarmen waardoor het ijs in volume nog sneller zal gaan uitzetten waardoor scheuren nog groter worden.

Thor Logical zoekt met gebouweigenaren samen naar een oplossing voor herstel en behoud van het gebouw.

Natte Gevels en Consequenties

Doorslag Gevels

Veel gevels van metselwerk zijn onvoldoende bestand tegen neerslag en kunnen het vele vocht niet makkelijk kwijt. Het resultaat hiervan zorgt voor aantasting van de buitenschil en aansluitend hierop een ongezond binnenklimaat.

Ook spouwmuurconstructie gevels vallen hieronder. Als daar dan ook nog de spouwankers het begeven door slijtage en roesten, komt ook het veiligheidsaspect aan de orde.

Gevels met na-isolatie in de spouwmuurconstructies, die vooraf niet goed onderzocht en beoordeeld zijn, die niet voorzien zijn van een goede voegwerk kwaliteit en een water weerstand impregnant, vergroten juist de doorslag problemen, waardoor er sneller slijtage ontstaat met kans op onvoorziene herstelkosten.

Als er langdurige verzadiging optreedt en het vele vocht niet meer uit de spouwmuurconstructie kan zal de isolatie nat worden en sterk achteruit gaan, spouwankers zullen sneller roesten en hierdoor stuk gaan. Op de bakstenen kan vorstschade ontstaan en het metselwerk zal door het vele vocht gaan uitzetten met scheurvorming tot gevolg, waardoor nog meer water- indringing en verzadiging optreedt en isolatiewaarden sterk omlaag gaan. 

Het binnenklimaat zal hier ook sterk achteruitgaan met kans op vocht, koude en zelfs schimmel tot gevolg.

3 Tips:

  • Laat voorafgaand onderhoud aan de gevel de spouwmuur-constructie inspecteren als deze tenminste ouder is dan 1995;
  • Voorafgaand na-isolatie toe te willen passen een gevelinspectie laten uitvoeren; Niet alleen laten kijken in een spouw met een camera, laat de gevel open maken op meerdere posities en windrichtingen;
  • Laat nagaan of de spouwankers een functie hebben en de spouwmuurconstructie intact is.

Spouwmuur na-isoleren met gevolgen

Slecht Voegwerk
Natte Spouwmuur

Een oude spouwmuur na-isoleren met gevolgen. De opdrachtgever had besloten om de spouw te vullen met isolatiemateriaal. Het originele voegwerk is blijven zitten. De gevel is wel gehydrofobeerd. De spouw was, maar is niet meer geventileerd. Het resultaat nu is een zeer vochtige gevel en spouw. Bij de buren is de spouw niet na-geïsoleerd en droog. De spouwankers roesten erger en sneller dan bij de buren. Het voegwerk zit vol scheurtjes en deze oude mortel sluit niet meer aan op de baksteen. Het hydrofoberen haalde hier weinig uit omdat dit soort impregnanten niet scheuroverbruggend zijn.

Lintvoeg waterpas metingen

lintvoegwaterpassing

Huizen worden in het algemeen rechtop en loodrecht gebouwd waarbij op alle hoeken niveau’s gelijk en waterpas dienen te zijn. Met behulp van een waterpasinstrument wordt de maatvoering van de voordeur, het metselwerk en kozijnen op elkaar afgestemd waardoor tevens alle casco vloeren in de woning waterpas en vlak afgewerkt kunnen worden. Als laatste maakt men de uiterlijke kenmerken van een dakconstructie ook waterpas en krijgen woningen een strak twee dimensionaal beeldbepalend karakter met horizontale en verticale lijnen.

Het begint al met het bouwrijp maken van de grond, tot de aanlegdiepte van de fundering wordt de grond vlak en waterpas gemaakt. De bovenkant van de fundering is ook vlak en waterpas, dit maakt verder bouwen makkelijk.

Na verloop van tijd kan een gebouw te maken krijgen met verzakking of scheefstand. kunnen er zakkingen in de grond blijven voordoen, ook kunnen ongelijke krachten bij opwaartse weerstand voor scheefstand zorgen.

Zodra hiertoe aanwijzingen zijn zoals ontstane schades die te maken kunnen hebben met zakkingen of scheefstand, of omdat men bemerkt dat er scheuren zijn ontstaan in metselwerk, zal men de oorzaak moeten achterhalen. Om deze oorzaken te kunnen achterhalen kan men door ons indicatief een aantal waterpas metingen (horizontale metingen) laten uitvoeren. Lintvoeg waterpas metingen zijn altijd indicatief. Hiermee kunnen bepaalde oorzaken objectief worden bevonden of eventueel zelfs worden uitgesloten. Vaak is een vervolg onderzoek nodig.

Voor nader onderzoek naar scheefstand en zakkingen maakt men ook gebruik van meerpuntsmetingen en vloerwaterpassing. Een belangrijk onderdeel van meerpuntsmetingen is de nokmeting en/of dakrandmeting op meerdere posities. Daarvoor hanteren wij een eenvoudig instrument die wij regelmatig zullen moeten inzetten, sowieso om de maand over een periode van minimaal vier maanden, om die gegevens te kunnen verkrijgen die we nodig hebben (voortschrijdend inzicht). Het gaat in iedere situatie om een combinatie van metingen en resultaten van lintvoeg waterpas metingen, meerpunts- metingen, vloerwaterpassing en in uitzonderlijke situaties om metingen vanaf een ijkpunt in de straat in relatie tot NAP.

Karsten buis permeabiliteitstesten

hydrofobe testen gevels

Een vast onderdeel tijdens gevelonderzoeken is het vaststellen van wateropname van gemetselde gevels, op verschillende windrichtingen, door het uitvoeren van permeabiliteitstesten met de buis van Karsten.

De Karsten testbuis wordt met behulp van een elastische kit waterafsluitend tegen het te testen oppervlak geplakt en stevig aangedrukt. Door het aandrukken van de testbuis op de ondergrond, ontstaat met behulp van de kit een tijdelijke waterdichte verlijming. De testbuis is voorzien van een schaalverdeling in milliliters en wordt gevuld met water tot een bepaald niveau (niveau 3-7), wat gelijk staat met een plotselinge en hevige regenbui. Het niveau wordt tijdens het testen regelmatig afgelezen. Het functioneren (reducering van de wateropname) en wateropname weerstand wordt als goed bevonden; indien gedurende de testperiode van 2 minuten een vulling van 30mm (slagregen) de waterkolom maximaal 0,2 ml daalt, dat wil zeggen dat de waterkolom 2 streepjes gezakt is. Het testen met de buis van Karsten gebeurt op meerdere posities, zowel op de bakstenen als op het voegwerk.

Indien de testperiode per positie korter is dan 2 minuten, stoppen we met testen. Tijdens het testen maken we video opnames en foto’s om in het rapport te valideren.